KNCV Tuberculosefonds draagt in Nigeria op revolutionaire wijze bij aan de strijd tegen tuberculose (TBC) én COVID-19. Sinds kort zijn de Wellness on Wheels (WoW) vrachtwagens van het Tuberculosefonds ook uitgerust om COVID-19 vast te stellen. Mensen in afgelegen gebieden kunnen zich in deze mobiele gezondheidsklinieken laten testen op beide infectieziekten.
In Nigeria komt TBC het meeste voor van alle landen in Afrika. Liefst 157.000 mensen overlijden er jaarlijks aan TBC. Onnodig, want tuberculose is met de juiste behandeling en medicijnen te genezen. Het Tuberculosefonds werkt al vier jaar samen met de Nigeriaanse overheid om de TBC-epidemie te stoppen. De cijfers dalen en er worden grote successen geboekt in het land waar onder meer hiv en malaria ook veel voorkomen. COVID-19 zorgt echter voor een nóg grotere en nieuwe gezondheidsuitdaging. Het Tuberculosefonds doet er alles aan om de Nigeriaanse overheid en bevolking daarin eveneens bij te staan.
De door USAID-gefinancierde WoW-trucks worden door het Tuberculosefonds sinds 2018 ingezet in Nigeria, om mensen met slechte toegang tot gezondheidszorg te bereiken en te testen op TBC. De vrachtwagens worden sinds 2018 gebruikt door KNCV Nigeria en meest recentelijk in het TB LON Regions 1 & 2-project in samenwerking met de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en het National TB Program.
Vermoedelijke TBC-patiënten worden gescreend met behulp van CAD4TB-software (ontwikkeld door het Nederlandse bedrijf Delfts Imaging) die röntgenfoto’s digitaal beoordeelt. Een sputummonster wordt onderzocht met een GeneXpert-machine. Testen op COVID-19 is nu ook geïntegreerd, met dezelfde machine.
Strijd tegen TBC en COVID-19
Sinds 2014 heeft Cepheid – het bedrijf dat GeneXpert-machines produceert – het Tuberculosefonds aangesteld als Authorized Service Provider voor het gebruik van GeneXpert in Nigeria. In totaal worden nu 413 GeneXpert-machines gebruikt in de strijd tegen TBC en COVID-19. Alleen voor mensen in afgelegen gebieden zijn gezondheidscentra met deze testcapaciteit vaak moeilijk of niet bereikbaar.
“WoW-vrachtwagens als mobiele testcentra hebben het voordeel dat ze op afgelegen locaties naar de patiënten toe komen. Voordat er wordt gescreend, worden sleutelpersonen uit de gemeenschap betrokken om te zorgen voor een goede bewustwording en mobilisatie voor de screening. Zodat zoveel mogelijk mensen met klachten zich melden”, vertelt Mustapha Tukur, de KNCV Nigeria ACF (Active Case Finding) coördinator van de Northern WoW-truck.
De twee WoW trucks kunnen elk zo’n 100 mensen per dag testen op beide infectieziekten.
Mobiele diagnostiek
Sinds de eerste COVID-19-tests werden uitgevoerd in de WoW-vrachtwagens op 11 juni 2020, is bij 12 patiënten TBC vastgesteld en ze zijn allemaal in behandeling genomen. In totaal zijn 256 positieve COVID-19-patiënten gevonden en voor behandeling naar de isolatiecentra verplaatst. Geen van hen testte positief voor beide ziekten.
In Nigeria zijn tot nu toe ruim 50.000 COVID-19-besmettingen geteld en volgens officiële tellingen van het Nigeria Center for Disease Control zijn ruim 1.000 mensen overleden aan het coronavirus. In werkelijkheid zijn er waarschijnlijk nog veel meer, want de testcapaciteit in het grootste land van Afrika is zeer beperkt.
Nigeria is niet het enige land waar meer testcapaciteit hard nodig is. Het Tuberculosefonds heeft zich ook in Swaziland, Zimbabwe, Zambia, Malawi en Roemenië ingezet voor projecten met soortgelijke mobiele testcentra en bekijkt de mogelijkheden om deze interventie in meer landen te implementeren.
Lees meer: Achter het masker, werken op de WoW-vrachtwagen.
