Tadzjikistan is het eerste land in Centraal-Azië waar mensen met tuberculose (TBC) toegang krijgen tot de baanbrekende nieuwe BPaL-behandeling onder operationele onderzoeksomstandigheden. Deze zes maanden durende, drie-medicamenteuze behandeling is bedoeld voor mensen met extensief resistente TBC (XDR-TBC) en zal naar verwachting een hoger slagingspercentage opleveren dan eerdere behandelingen die ten minste 20 maanden duurden, waarbij pijnlijke dagelijkse injecties overbodig worden. “Dit is geweldig nieuws voor de strijd tegen tuberculose in Tadzjikistan. Het kan veel levens redden”, zegt Agnes Gebhard, technisch directeur van KNCV Tuberculosefonds.
Het BPaL-regime (bestaande uit de medicijnen pretomanid, bedaquiline en linezolid) is ontwikkeld door TB Alliance en wordt in Tadzjikistan geïmplementeerd door het Nationaal TB Programma (NTP), met steun van KNCV Tuberculosefonds. Het project draagt de titel “Bewijs genereren voor kortere MDR/XDR-TBC-behandeling in Tadzjikistan” en wordt gefinancierd door het TB REACH-initiatief van Stop TB Partnership.
NTP adjunct-directeur Shakhnoza Azamova zegt: “We zijn erg blij met de start van het operationele onderzoek naar het nieuwe BPaL-behandelingsregime in Tadzjikistan. Ik denk dat de introductie van het nieuwe regime en het nieuwe medicijn pretomanid de resultaten van de behandeling van mensen met resistente TBC aanzienlijk zal verbeteren en vervolgens de verspreiding van resistente TBC in onze samenleving zal verminderen”.
Nieuwe hoop voor mensen met resistente TBC
Tuberculose kost wereldwijd jaarlijks 1,4 miljoen mensen het leven. Het kwam in Tadzjikistan opnieuw naar voren als een grote bedreiging voor de volksgezondheid na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie. Volgens cijfers van het NTP waren er in 2019 in totaal 5976 TBC-patiënten geregistreerd in het land, van wie 713 patiënten resistente TBC (DR-TBC) hadden, waaronder XDR-TBC. De hoge mate van resistentie tegen geneesmiddelen is de belangrijkste uitdaging voor een effectieve TBC-bestrijding in Tadzjikistan.
De meeste TBC-patiënten kunnen worden genezen met een standaard, goedkope behandeling. Met XDR-TBC werken conventionele medicijnen echter niet. De behandeling is veel langer (20 – 24 maanden) en minder effectief. Volgens de WHO is het genezingspercentage van XDR-TBC wereldwijd slechts 43 procent. Het nieuwe BPaL-regime (6 maanden, zonder injecties) heeft echter een genezingspercentage van 90 procent laten zien in klinische onderzoeken, volgens de resultaten van fase 3-onderzoeken die zijn gepubliceerd in het New England Journal of Medicine.
Het BPaL-regime is beschikbaar via de Global Drug Facility van het Stop TB Partnership voor minder dan 1000 dollar per behandelkuur van zes maanden. De kosten van bestaande behandelingen van 20 tot 24 maanden voor zeer resistente vormen van tuberculose in Tadzjikistan bedragen 3.500 dollar per patiënt. Het BPaL-regime betekent daarom ook een aanzienlijke besparing voor het Ministerie van Volksgezondheid.
Hoop voor Aietbegim
Voor inwoners van Tadzjikistan, zoals de 48-jarige Aietbegim (hierboven afgebeeld), die voorheen weinig hoop had om XDR-TBC te overleven, betekent het BPaL-regime een goede kans op genezing. Zij is de allereerste die in het land het BPaL-regime kreeg voorgeschreven en is momenteel in behandeling. Aietbegim: “Ik hoop, ik hoop nog eens … Deze nieuwe behandeling is mijn laatste hoop op herstel en ik zal mijn best doen om tuberculose te overwinnen, want ik hou van het leven en hou van mijn dochtertje dat haar moeder nodig heeft. Laat de ziekte en behandeling tot het verleden behoren. Dit is een nieuwe start in mijn leven en ik weet zeker dat mijn herstel deze keer volledig zal zijn.”
Verdere uitrol en opschaling van BPaL
Het BPaL-regime is goedgekeurd door de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA), het European Medicines Agency (EMA), de Drug Controller General of India en aanbevolen door de WHO onder operationele onderzoeksomstandigheden. De veiligheid en effectiviteit van BPaL in Tadzjikistan worden gecontroleerd, op deze manier draagt het bij aan het vergroten van wetenschappelijk bewijs voor nieuwe kortere behandelmethoden.
Buiten Tadzjikistan ondersteunt het Tuberculosefonds de introductie van het BPaL-regime in Kirgizië, Oekraïne, Oezbekistan, Myanmar, Vietnam, de Filippijnen en Indonesië, via het LIFT-TB-project. Dit wordt gefinancierd door de Korean International Cooperation Agency (KOICA) en TB Alliance en uitgevoerd in samenwerking met ITRC en het Tuberculosefonds. In Nigeria ondersteunt het Tuberculosefonds de introductie van het BPaL-regime met steun van een Nederlandse Stichting (SMT).
