In 2023 is in Nederland bij 710 mensen de ziekte tuberculose (TBC) vastgesteld. Dit is 12 procent meer dan in 2022, toen waren het er 634. In 2023 waren er 471 patiënten met tuberculose in de longen. Hiervan hadden 213 open tuberculose, de meest besmettelijke vorm. Dit blijkt uit de cijfers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).
Aantal TBC-patiënten lager dan voor de coronapandemie
Het aantal meldingen van tuberculose in Nederland in 2023 is hoger dan in de jaren tijdens de coronapandemie (gemiddeld 643), maar lager dan in de jaren daarvoor (gemiddeld 777).
Na de maatregelen tijdens de coronapandemie kan tuberculose zich nu weer makkelijker verspreiden. Ook kwamen er meer mensen naar Nederland uit landen waar tuberculose veel voorkomt. Bij binnenkomst in Nederland worden deze mensen verplicht gescreend op tuberculose. Dit zijn twee redenen waardoor er in 2023 meer mensen ziek zijn geworden.
Circa 80 procent van de TBC-patiënten in Nederland in 2023 is geboren in het buitenland. Hiervan kwamen de meeste mensen uit Eritrea (89), gevolgd door Somalië (60) en Marokko (37).
“Het aantal mensen met TBC in Nederland hangt met name samen met screening onder migranten bij binnenkomst in Nederland,” licht Agnes Gebhard, Technisch Directeur KNCV Tuberculosefonds toe. “De mensen die TBC blijken te hebben krijgen direct begeleiding en behandeling. Dit gaat niet zo zeer over toegenomen transmissie in Nederland. Zolang onze screening goed werkt blijft NL veilig. Terwijl het aantal mensen met TBC in NL beperkt is, blijft TBC wereldwijd een van de meest dodelijke infectieziekten. Het is dus goed dat hier wereldwijd aandacht naar uit blijft gaan. En dit benadrukt ook het belang van vroegtijdige opsporing, dat we ook in Nederland alert moeten blijven op tuberculose zolang het wereldwijd nog zoveel voorkomt. In Nederland wordt TBC vaak gezien als een ziekte uit het verleden, maar er is nog veel voor nodig om dit werkelijkheid te laten worden.”
Wat is tuberculose?
Tuberculose is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie. De ziekte kan besmettelijk zijn, bijvoorbeeld als de bacterie in de longen zit. Tuberculose is goed te behandelen wanneer het tijdig wordt vastgesteld.
In 2023 kwam bij zestien patiënten een ernstige vorm van resistentie tegen antibiotica voor. De afgelopen tien jaar lag dit aantal tussen zes en achttien patiënten per jaar. Behandeling van patiënten met resistente tuberculose is moeilijker en duurt langer.
Vroege opsporing tuberculose
Door vroege opsporing van een tuberculose-infectie kunnen mensen behandeld worden, voordat ze ziek worden. Dit voorkomt dat meer mensen de ziekte tuberculose krijgen.
In 2023 werden er 1419 personen met een tuberculose-infectie gemeld. Hiervan werd 42 procent opgespoord door screening van mensen uit landen waar tuberculose veel voorkomt. 29 procent werd gevonden door bron- en contactonderzoek rondom een patiënt met tuberculose.
Het RIVM gaat de kerncijfers van tuberculose nog verder onderzoeken. Aan het einde van dit jaar is daar meer over te lezen in het surveillancerapport ‘Tuberculose in Nederland’.
Wereld Stop Tuberculose Dag
Op zondag 24 maart is het Wereld Stop Tuberculose Dag. Deze dag maakt mensen bewust van tuberculose. Wereldwijd is tuberculose een van de belangrijkste oorzaken van sterfte door een infectieziekte.
Bron: RIVM
Foto: © Carl.Cordonnier
