Iets wat al decennialang werd gedacht is nu ook door de wetenschap bevestigd: Zeelucht versterkt ons immuunsysteem. In de 19e eeuw werd er al vaak voor gekozen om sanatoria, waar mensen kwamen om van tuberculose te herstellen, te bouwen in kustgebieden. Leo van Bergen, medisch historicus en auteur, sprak er recentelijk over op het Belgische Radio 1.
Van Bergen legt uit dat sanatoria geen ziekenhuizen waren, maar sinds halverwege de 19e eeuw gebruikt werden als herstellingsoorden met als doel om mensen met tuberculose weer gezond te krijgen. “En gezond worden, dat kan natuurlijk alleen in een gezonde omgeving”, legt van Bergen uit.
Met de razende industriële revolutie, ging de kwaliteit van de lucht in steden in die tijd snel achteruit. En men begreep toen al dat dit niet goed zou zijn voor patiënten met een longaandoening. “En vandaar dus, bijvoorbeeld, aan zee maar ook in bosrijke gebieden. En het bekendste sanatorium van allemaal, het sanatorium van Davos bovenop een berg.”
Wat maakt zeelucht zo goed voor ons immuunsysteem?
Onderzoekers van het Vlaams Instituut voor de Zee en de universiteiten van Gent en Antwerpen toonden in een recent onderzoek voor het eerst aan dat regelmatige blootstelling aan zeelucht reacties van het lichaam, zoals ontstekingen, tegengaat. Bij het opspatten van zeewater, komen kleine druppeltjes zeewater van 0,1-10 micrometer in de lucht die ingeademd kunnen worden. Die kleine druppeltjes heten ‘mariene aerosolen’, en zijn precies dat wat een gunstig effect heeft op ons immuunsysteem. Bacteriën aanwezig in de aerosolen activeren ons immuunsysteem.
“Succes was niet gegarandeerd”
In de 19e eeuw waren er nog geen medicijnen voor de behandeling van tuberculose. Van Bergen legt in het radiofragment uit dat het mogelijk was om in deze tijd in een sanatorium de tuberculose te overwinnen, maar succes was niet gegarandeerd. “Het duurde sowieso vaak heel erg lang. Velen lagen er maanden, soms zelfs jaren voordat ze terug konden naar huis. Áls ze al terug konden naar huis, want er zijn er natuurlijk ook heel wat overleden in die sanatoria.”
Tuberculosebehandelingen nu niet meer aan zee
In 2013 is er in Brussel een nieuwe afdeling in het ziekenhuis van Sint-Pieter geopend voor tbc-patiënten. Op deze afdeling kunnen dak- of thuisloze tbc-patiënten tijdens hun behandeling verblijven zodat zij beter in staat zijn om hun behandeling te voltooien.
Wilt u het interview van het Belgische Radio 1 met Leo van Bergen terugluisteren? Dat kan hier.
