Kazachstan was een van de eerste landen die de nieuwste technologieën voor een snelle diagnose implementeerde. Dr. Malik Adenov, geneesheerdirecteur van het nationale tbc-centrum in Kazachstan, vertelt over de noodzaak van een duurzame programmatische aanpak van MDR-tbc (Programmatic Management of Drug-resistant TB – kortweg PMDT).
KNCV is al sinds 1997 betrokken bij de tbc-bestrijding in Kazachstan. ‘In 2014 verleende de organisatie technische en financiële ondersteuning aan de ontwikkeling van PMDT-richtlijnen’, vertelt Malik Adenov. ‘Op dit moment is MDRtbc een groot probleem in Kazachstan. En tegelijkertijd hebben wij de mogelijkheid om nieuwe technologieën te implementeren: voor MDR-tbc-zorg, voor laboratoriumdiagnostiek, voor snelle diagnostische testen en voor MDR-behandelingsmethoden. Al deze ontwikkelingen maken nieuwe richtlijnen noodzakelijk.’ Betere diagnostische testen Het nieuwe Xpert-programma, gericht op veel snellere diagnose, werkt heel goed, aldus de geneesheer-directeur. ‘Aanvankelijk waren er slechts vier Xpert MTB/RIF-machines, nu zijn er al 24 van die apparaten in het land.’ Het nationale tbc-programma wil hun aantal nog verder vergroten. ‘Voortbouwend op de goede resultaten die wij hebben bereikt, weten we nu welke kant we op moeten’, aldus Malik Adenov. ‘Verdere uitbreiding kunnen we zonder financiële steun van buiten uitvoeren. Dit is mogelijk omdat de regering van Kazachstan zijn steun aan het nationale programma heeft uitgebreid.’
Ongegronde angsten
Een belangrijk aspect van de strijd tegen tuberculose is de ontwikkeling van een nationaal beleid voor ambulante of extramurale zorg. Malik Adenov vertelt hoe dit aanvankelijk op verzet stuitte. ‘In het begin was de ambulante zorgverlening een zeer lastig punt. Men was bang het overzicht en toezicht over de hele behandeling te verliezen. Specialisten waren bezorgd dat dit zou leiden tot een lager genezingspercentage. Ook was men bang dat de overheidssubsidies aan tbc-bestrijding zouden worden stopgezet bij een overstap naar ambulante zorgverlening.’ Voorheen werden alle gelden voor tbcbestrijding toegewezen aan ziekenhuizen, en alle patiënten gedurende de hele behandeling in een ziekenhuis opgenomen. Bij de uitvoering van het patiëntgerichte proefproject in de regio Akmola werd een systeem ontwikkeld waarmee de gelden konden worden gebruikt voor ambulante zorg – zónder dat dit extra kosten met zich meebracht. ‘Ook dit is weer een voorbeeld van een duurzame benadering. Het nationale tbc-programma en het Ministerie van Volksgezondheid hebben nu besloten deze aanpak voortaan nationaal beleid te maken.’
Grote verantwoordelijkheid ‘Een ander belangrijk nieuw idee dat uit het Akmola-project naar voren kwam is de noodzaak voor psychosociale ondersteuning van patiënten’, vertelt Malik Adenov. ‘De lokale overheid heeft besloten de subsidie te verhogen, zodat wij patiënten kunnen blijven volgen en hen tijdens hun behandeling thuis kunnen bezoeken en blijven motiveren de behandeling vol te houden.’ De geneesheer-directeur hoopt meer nieuwe zorgmodellen in proefprojecten te ontwikkelen, en bij succes nationaal toe te passen. ‘Het is een grote verantwoordelijkheid het geleerde toe te passen in het hele land, maar wij zijn er klaar voor.’
